जागतिक महिला दिनाच्या निमित्ताने ----
८ मार्च -
"उत्तुंग तुझ्या भरारीपुढे गगन हे ठेंगणे भासावे,
तुझ्या विशाल पंखाखाली अवघे विश्व वसावे!"
"प्रतिभेला तुझ्या नवे पंख मिळू दे,
स्वप्नांना तुझ्या नवी क्षितिजं लाभू दे!"
महिलांच्या सामाजिक, सांस्कृतिक, आर्थिक आणि राजकीय उन्नतीचा, कामगिरीचा उत्सव साजरा करण्यासाठी महिला दिन साजरा केला जातो.
लिंग समानतेचे महत्त्व पटवून देण्यासाठीदेखील हा दिवस साजरा केला जातो.
८ मार्च रोजीच महिला दिन का साजरा केला जातो?
रशियामध्ये एकत्र जेवणाची परवानगी आणि मताधिकाराच्या मुद्यावरून महिलांनी मोठं आंदोलन सुरू केले होते.
या घटनेशी संबंधित तारखा १९ मार्च, १५ एप्रिल आणि २३ फेब्रुवारी आहेत.
यावेळी रशियामध्ये ज्युलियन कॅलेंडरचा वापर केला जायचा, तर इतर देशांमध्ये ग्रेगोरियन कॅलेंडरचा वापर केला जात होता. म्हणजेच रशियाच्या तत्कालीन कॅलेंडरनुसार २३ फेब्रुवारीची तारीख जगाच्या दृष्टीने ८ मार्चची तारीख होती.
८ मार्च हा 'आंतरराष्ट्रीय महिला दिन' म्हणून साजरा केला जात असला तरी त्यामागेदेखील इतिहास आहे.
अमेरिका आणि युरोप तसेच संपूर्ण जगभरातील महिलांना मतदानाचा अधिकार नाकारलेला होता. या अन्यायाविरुद्ध स्त्रिया आपापल्या परीने संघर्ष करीत होत्या.
१८९० मध्ये अमेरिकेत मतदानाच्या हक्कासंदर्भात 'द नॅशनल अमेरिकन सर्फेजिस्ट असोसिएशन' स्थापन झाली. परंतु तीदेखील वर्णद्वेषी आणि स्थलांतरितांविषयी पूर्वग्रह असणारी होती.
८ मार्च १९०८ रोजी न्यूयॉर्कमधील वस्त्रोद्योगातील हजारो स्त्री कामगारांनी रूटगर्स चौकात जमून ऐतिहासिक निदर्शने सुरू केली.
कामाचे तास १० आणि कामाच्या ठिकाणी सुरक्षितता या दोन मागण्या महिला कामगारांच्या होत्या.
अमेरिकन कामगार स्त्रियांच्या या कृतीने क्लारा झेटकिन अतिशय प्रभावित झाल्या.
१९१० साली कोपनहेगन येथे भरलेल्या दुसऱ्या आंतरराष्ट्रीय समाजवादी महिला परिषदेत, ८ मार्च १९०८ रोजी अमेरिकेतील स्त्री कामगारांनी केलेल्या ऐतिहासिक कामगिरीच्या स्मरणार्थ ८ मार्च हा 'जागतिक महिला दिन' म्हणून स्वीकारावा, हा क्लारा यांनी मांडलेला ठराव पास झाला.
भारतात पहिला महिला दिन ८ मार्च १९४३ रोजी मुंबईमध्ये सर्वप्रथम साजरा करण्यात आला.
महिला कामगार चळवळीमुळे महिला दिन साजरा करण्याची परंपरा सुरू झाली.
कालांतराने युनोने १९७५ हे 'जागतिक महिला वर्ष' म्हणून जाहीर केले.
त्यानंतर स्त्रियांच्या समस्या ठळकपणे समाजासमोर येत गेल्या. स्त्रियांच्या संघटनांना बळकटी आली.
बदलत्या सामाजिक, सांस्कृतिक, आर्थिक, राजकीय परिस्थितीनुसार काही प्रश्नांचे स्वरूप बदलत गेले.
त्यामुळे स्त्री संघटनांच्या मागण्याही बदलत गेल्या.
१९७५ या आंतरराष्ट्रीय महिला वर्षाच्या निमित्ताने संयुक्त राष्ट्रसंघटनेने 'आंतरराष्ट्रीय महिला दिन' साजरा करण्याचे ठरवले.
१९७७ साली संयुक्त राष्ट्र संघटनेच्या समितीने विविध सदस्यांना आमंत्रित करून ८ मार्च हा दिवस आंतरराष्ट्रीय स्तरावर महिलांचे अधिकार आणि जागतिक शांतता या हेतूने साजरा करावा, असे आवाहन केले.
त्यानुसार संपूर्ण जगभरात आंतरराष्ट्रीय महिला दिन साजरा केला जातो.
संयुक्त राष्ट्रसंघाने जगातील प्रत्येक स्त्रीला काही हक्क दिले आहेत.
भारतीय संविधानानेदेखील स्त्रियांना काही हक्क बहाल केलेले आहेत.
महिलांच्या कर्तृत्वाचा गौरव करण्यासाठी ८ मार्च हा जागतिक महिला दिन म्हणून साजरा केला जातो.
या दिवसाचे औचित्य साधत समाजामध्ये महिलांच्या हक्कांबाबत जनजागृती केली जाते.
स्त्री आणि पुरुष यांना समान वागणूक मिळावी, हा खास उद्देश हा दिवस साजरा करण्यामागे आहे.
अशा या आंतरराष्ट्रीय महिला दिनानिमित्त खूप खूप शुभेच्छा!!!
स्त्री म्हणजे अडथळ्यांवर मात,
स्त्री म्हणजे क्षणांची साथ,
स्त्रीच्या कर्तुत्वाला सर्वांचा प्रणाम!!!!!
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा